خداوند در قرآن مجید سوره فتح آیه 29 یک برنامه جامع و کامل ،روش
ارتباط مومنین را با خود ، خداوند ، دشمنان و مومنین را بیان می فرماید.
وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَی الْکفَّارِ رُحَمَاءُ بَینَهُمْ....
رابطه با بیگانگان «أَشِدَّاءُ» ،با خودیها «رُحَماءُ»با خداوند«رُکَّعاً
سُجَّداً»و با خود«یَبْتَغُونَ» تلاش و امید به فضل خدا....
این قانون در زمان پیامبر اسلام طوری جا افتاده بود که نفرت
مومنین به مشرکین به جایی رسیده بود که از لباس مشرکین
طوری دوری می کردند تا لباس آنها به بدن مومنین نچسبد
و حالت سختی را با آنان حفظ کنند و نسبت به برادران
دینی خود ، مهربانى آنان در بین یکدیگر بجایى رسیده بود
که هیچ مؤمنى برادر دینى خود را نمیدید؛ مگر آنکه با او
روبوسى کرده وبه هم دست میدادند.
اما سوال مهم درباره مشرکین و کفار است که آیا این« اشداء
علی الکفار» مطلق است و شامل کفار به طور کلی می شود
یا نه؛ فقط شامل زمان جنگ می شود. اگر کلی باشد
جای بحث نیست و همیشه باید در ظاهر و باطن نسبت به کفار
سرسختی نشان داد و در هر فرصت برای نابود آنها تلاش کرد؛ اما
اگر آیه فقط زمان جنگ را بیان کند و کفار حربی و استکبار را
شامل شود ،پس در زمان صلح باید از رفتار خشونت آمیز
در ظاهر پرهیز کرد و با آنها زندگی مسالمت آمیزی داشت .
شاید طبق بعضی از قرآئنی که در متون دینی است حکم را به زمان
جنگ اختصاص داد که در این زمینه باید پای حکم مراجع برزگوار نشست.
اگر این احتمال درست باشد نظر اسلام برای اکثریت بشر، صلح و نوعدوستی
است و حتی برای کفار هم از راه دلسوزی و مهربانی وارد می شود.
